Φραντς Γέγκερστετερ: Ο αγρότης που εκτελέστηκε επειδή αρνήθηκε να πολεμήσει για τη ναζιστική Γερμανία

Franz Jägerstätter (1907-1943)

Φραντς Γέγκερστετερ:

Ο αγρότης που εκτελέστηκε επειδή αρνήθηκε

να πολεμήσει για τη ναζιστική Γερμανία

 

Σημ.entaksis : “ἀπεθάνετε γάρ, καὶ ἡ ζωὴ ὑμῶν κέκρυπται σὺν τῷ Χριστῷ ἐν τῷ Θεῷ” (Κολ. 3:3)*ΔΕΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ.    Κάποτε, ο άνθρωπος, έρχεται αντιμέτωπος (κυριολεκτικά) με τις ιδέες τις οποίες θαυμάζει και πιστεύει. Αυτή η οδυνηρή στιγμή έχει δυο καταλήξεις, ή την Κόλαση ή τον Παράδεισο. Στα συναξάρια των πρώτων αγίων μαρτύρων διαβάζουμε για περιπτώσεις στις οποίες οι μάρτυρες καλούνταν όχι να αρνηθούν άμεσα τον Χριστό αλλά απλά να θυμιάσουν στα είδωλα των Αυτοκρατόρων. Κάποιες φορές τους ζητούσαν μόνο να ρίξουν το θυμίαμα στη φωτιά και να «κρατήσουν» την πίστη τους. Για τους αγίους αυτό ήταν αδιανόητο. Πως θα μπορούσαν να προδώσουν τον Κύριο με θεατρικά τερτίπια; Η ώρα αυτή της επιλογής είναι αναπόφευκτη για όλους τους χριστιανούς και έρχεται καθημερινά, κάθε ώρα και στιγμή. Είναι ίσως η τρομακτικότερη στιγμή της ζωής μας όπου καλούμαστε να επιβεβαιώσουμε την δική μας πίστη, την δική μας αγάπη στο πρόσωπο Του Θεανθρώπου. Η ιστορία του Franz Jägerstätter, είναι μια συγκλονιστική ιστορία, όχι μόνο επειδή στάθηκε ήρωας απέναντι στο πανίσχυρο -τότε- ναζιστικό σύστημα, ίσως και όχι μόνο επειδή πέθανε σαν χριστιανός αντιμαχόμενος τον αντίχριστο εθνικοσοσιαλιστικό φυλετισμό της απαξίωσης της ανθρώπινης ελευθερίας. Η ιστορία του είναι συγκλονιστική επειδή ο Franz επέλεξε με αξιοπρέπεια την Αλήθεια και πέθανε για Αυτήν. Ο Franz Jägerstätter, είναι πλέον άγιος της αλλοπρόσαλλης παπικής θρησκείας (θυμηθείτε την αγιοποίηση του «αρχιεπισκόπου» του Ζάγκρεμπ Α. Στέπινατς). Για εμάς είναι ένα πρόσωπο άξιο θαυμασμού και μιμήσεως στον καθημερινό μας αγώνα ενάντια στον φαρισαϊσμό. Σε ευχαριστούμε Franz! Ο Θεός να σε αναπαύσει!

 

Ο Φραντς Γέγκερστετερ (Franz Jägerstätter 20 Μαΐου 1907 – 9 Αυγούστου 1943) ήταν Αυστριακός αντιρρησίας συνείδησης κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Γέγκερστετερ καταγόταν από αγροτική οικογένεια. Από νέος επέδειξε ανεξάρτητο πνεύμα, κάτι που τον έκανε δημοφιλή μεταξύ των συνομηλίκων του. Υπήρξε πάντοτε πιστός καθολικός. Όταν η Αυστρία προσαρτήθηκε από τη Ναζιστική Γερμανία (Άνσλους) οι πολίτες της θεωρήθηκαν πλέον υπήκοοι του Γ’ Ράιχ και, ως εκ τούτου, υποχρεώνονταν σε κατάταξη στο Γερμανικό στρατό. Ο Φραντς κλήθηκε να καταταγεί, αλλά αρνήθηκε κατηγορηματικά, παρά τις παρακλήσεις της συζύγου του (με την οποία είχαν αποκτήσει τρεις κόρες), του ιερέα του χωριού του, αλλά και του επισκόπου της περιοχής. Από ορισμένους η στάση του θεωρήθηκε ως ένδειξη ανώφελου πείσματος. Ο Γέγκερστετερ, ακολούθως, συνελήφθη από τις αρχές και παραπέμφθηκε σε στρατοδικείο με την κατηγορία του «Εχθρού του Κράτους» η οποία τιμωρούνταν, βάσει του ναζιστικού δικαίου, με τη θανατική ποινή. Μετά την καταδίκη του οδηγήθηκε στις στρατιωτικές φυλακές του Βερολίνου, όπου και εκτελέστηκε με «αποκεφαλισμό δια πελέκεως», στις 9 Αυγούστου 1943.

Η ιστορία του Φραντς Γιεγκερστάτερ

Κληθείς να πολεμήσει για τη χώρα του ως ναζιστής στρατιώτης, ο Φραντς τελικά αρνήθηκε και αυτός ο σύζυγος και πατέρας τριών θυγατέρων –της Ροζαλί, της Μαρί και της Αλοΐσια– εκτελέστηκε για αυτό.

Γεννημένος στο St. Radegund της Άνω Αυστρίας, ο Franz έχασε τον πατέρα του κατά τη διάρκεια του Α ‘Παγκοσμίου Πολέμου και υιοθετήθηκε αφού ο Heinrich Jaegerstaetter παντρεύτηκε τη Ροζαλία Χούμπερ. Ως νεαρός άνδρας, αγαπούσε να οδηγεί τη μοτοσικλέτα του και ήταν ο φυσικός αρχηγός μιας συμμορίας τα μέλη της οποίας συνελήφθησαν το 1934 για καυγά. Για τρία χρόνια εργάστηκε στα ορυχεία μιας άλλης πόλης και στη συνέχεια επέστρεψε στο St. Radegund, όπου έγινε αγρότης, παντρεύτηκε τη Franziska και έζησε την πίστη του με ήσυχη αλλά έντονη πεποίθηση.

Το 1938, αντιτάχθηκε δημόσια στο γερμανικό Anschluss –προσάρτηση– της Αυστρίας. Τον επόμενο χρόνο επιστρατεύτηκε στον αυστριακό στρατό, εκπαιδεύτηκε για επτά μήνες και στη συνέχεια έλαβε αναβολή. Το 1940, ο Φραντς κλήθηκε ξανά, αλλά του επετράπη να επιστρέψει στην πατρίδα του κατόπιν αιτήματος του δημάρχου της πόλης. Ήταν σε ενεργό υπηρεσία μεταξύ Οκτωβρίου 1940 και Απριλίου 1941, αλλά αναβλήθηκε και πάλι. Ο πάστοράς του, άλλοι ιερείς και ο επίσκοπος του Λιντς τον προέτρεψαν να μην αρνηθεί να υπηρετήσει εάν κληθεί.

Τον Φεβρουάριο του 1943, ο Franz κλήθηκε ξανά και παρουσιάστηκε σε αξιωματικούς του στρατού στο Enns της Αυστρίας. Όταν αρνήθηκε να δώσει όρκο πίστης στον Χίτλερ, φυλακίστηκε στο Λιντς. Αργότερα προσφέρθηκε εθελοντικά να υπηρετήσει στο ιατρικό σώμα, αλλά δεν τοποθετήθηκε εκεί.

Κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας ο Φραντς έγραψε στη σύζυγό του: «Το Πάσχα έρχεται και, αν πρέπει να είναι θέλημα Θεού ότι δεν μπορούμε ποτέ ξανά σε αυτόν τον κόσμο να γιορτάσουμε το Πάσχα μαζί στον στενό οικογενειακό μας κύκλο, μπορούμε ακόμα να κοιτάξουμε μπροστά με την χαρούμενη πεποίθηση ότι, όταν ξημερώσει το αιώνιο πρωινό του Πάσχα, κανείς στον οικογενειακό μας κύκλο δεν θα λείπει – έτσι θα μας επιτραπεί να χαρούμε μαζί για πάντα». Μεταφέρθηκε τον Μάιο σε φυλακή του Βερολίνου.

Αμφισβητούμενος από τον δικηγόρο του ότι άλλοι Καθολικοί υπηρετούσαν στον στρατό, ο Φραντς απάντησε: «Μπορώ να ενεργήσω μόνο με τη συνείδησή μου. Δεν κρίνω κανέναν. Μπορώ να κρίνω μόνο τον εαυτό μου». Και συνέχισε: «Έχω σκεφτεί την οικογένειά μου. Προσευχήθηκα και έβαλα τον εαυτό μου και την οικογένειά μου στα χέρια του Θεού. Ξέρω ότι, αν κάνω αυτό που νομίζω ότι θέλει να κάνω ο Θεός, θα φροντίσει την οικογένειά μου».

Στις 8 Αυγούστου 1943, ο Franz έγραψε στη Fransizka: «Αγαπητή σύζυγος και μητέρα, σας ευχαριστώ για άλλη μια φορά από την καρδιά μου για όλα όσα έχετε κάνει για μένα στη ζωή μου, για όλες τις θυσίες που έχετε υποστεί για μένα. Σε ικετεύω να με συγχωρέσεις αν σε έβλαψα ή σε πρόσβαλλα… Τους εγκάρδιους χαιρετισμούς μου στα αγαπημένα μου παιδιά. Σίγουρα θα παρακαλέσω τον αγαπητό Θεό, αν μου επιτραπεί να μπω σύντομα στον ουρανό, να κρατήσει μια μικρή θέση στον ουρανό για όλους σας».

Ο Φραντς αποκεφαλίστηκε και αποτεφρώθηκε την επόμενη μέρα. Το 1946, οι στάχτες του ξαναταφήκαν στο St. Radegund κοντά σε ένα μνημείο με το όνομά του και τα ονόματα σχεδόν 60 ανδρών του χωριού που πέθαναν κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής τους θητείας. Η «πνευματική του διαθήκη» βρίσκεται τώρα στην εκκλησία του Αγίου Βαρθολομαίου της Ρώμης ως μέρος ενός ιερού για τους μάρτυρες του 20ού αιώνα για την πίστη τους. Η λειτουργική εορτή του Φραντς γιορτάζεται στις 9 Αυγούστου.

Για την αγιοποίησή του το 2007, η οικογένεια και οι υποστηρικτές του Jägerstätter υπενθύμισαν τη σαφή απόρριψη του εθνικοσοσιαλισμού λόγω των φυλετικών πολιτικών τους, συμπεριλαμβανομένου του μύθου της φυλετικής καθαρότητας, πολεμική εξύμνηση, κρατική θεοποίηση και το διακηρυγμένο πρόγραμμά τους για την εξόντωση κάθε πίστης και θρησκείας. Η πλήρης απόρριψη του ναζισμού από τον Jägerstätter απηχούσε τον επίσκοπο Johannes Maria Gföllner του Λιντς (1867-1941), του οποίου τα εκτεταμένα γραπτά και κηρύγματα σε αυτή την περίοδο παρείχαν μια φράση που ο Jägerstätter θα θεωρούσε το σύνθημά του: «Είναι αδύνατο να είσαι καλός καθολικός και αληθινός ναζί». Όταν ο Χίτλερ ήρθε στο Λιντς στις 12 Μαρτίου 1938 ο επίσκοπος Γκέλνερ αρνήθηκε να συναντηθεί μαζί του και κατήγγειλε άλλους επισκόπους στην Αυστρία που ήταν πιο ευγενικοί. Ο επίσκοπος Gföllner θεώρησε τον μύθο της φυλετικής καθαρότητας που διαδόθηκε από τον ναζισμό ως «οπισθοδρόμηση σε έναν απεχθή ειδωλολατρισμό». Το 1933 ο Gföllner έγραψε: «Η ναζιστική άποψη για τη φυλή είναι εντελώς ασύμβατη με τον Χριστιανισμό και επομένως πρέπει να απορριφθεί αποφασιστικά. Το ίδιο ισχύει και για τον ριζοσπαστικό αντισημιτικό ρατσισμό που κηρύττει ο ναζισμός. Το να περιφρονείς, να μισείς και να διώκεις τον εβραϊκό λαό μόνο και μόνο λόγω της καταγωγής του είναι απάνθρωπο και ενάντια στις χριστιανικές αρχές …»

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΑ ΓΡΑΠΤΑ ΤΟΥ FRANZ JÄGERSTÄTTER ΤΟ 1940:

ΣΤΙΣ ΚΛΗΣΕΙΣ ΣΕ ΠΑΤΡΙΩΤΙΚΟ ΚΑΘΗΚΟΝ.

«Ποιος τολμά να ισχυριστεί ότι μεταξύ του γερμανικού λαού σε αυτόν τον πόλεμο μόνο ένα άτομο φέρει την ευθύνη και γιατί τότε τόσα εκατομμύρια Γερμανοί έπρεπε να δώσουν το “Ναι” ή το “Όχι” τους; Μπορεί κανείς να κατηγορηθεί σήμερα για έλλειψη πατριωτισμού; Έχουμε ακόμη και μια μητέρα χώρα σε αυτόν τον κόσμο; Διότι αν μια χώρα υποτίθεται ότι είναι η μητέρα μου χώρα, μπορεί να μην επιβάλλει μόνο υποχρεώσεις – κάποιος πρέπει επίσης να έχει δικαιώματα, και έχουμε δικαιώματα εδώ σήμερα; Αν κάποιος γίνει αναπόσπαστος και μπορεί να επιβαρύνει το κράτος, τι θα του συμβεί; Θα άξιζε να υπερασπιστούμε μια τέτοια μητέρα χώρα; Για το οποίο δεν μπορούμε να μιλήσουμε ούτως ή άλλως, διότι η Γερμανία δεν δέχτηκε επίθεση από κανέναν. Κάποτε, πιστεύω, θα είχαμε το δικαίωμα να υπερασπιστούμε τους εαυτούς μας, και αυτό ήταν πριν από τέσσερα χρόνια, όταν ήμασταν ακόμα Αυστριακοί…»

ΣΤΟ ΑΝΣΛΟΥΣ.

«Ας αναρωτηθούμε: είναι η Αυστρία και η Βαυαρία άμεμπτες ότι τώρα έχουμε μια ναζιστική κυβέρνηση αντί για μια χριστιανική; Μήπως ο ναζισμός απλώς ήρθε ουρανοκατέβατος; Πιστεύω ότι δεν χρειάζεται να πούμε πολλά λόγια γι’ αυτό, γιατί όποιος δεν έχει ναρκωθεί την τελευταία δεκαετία ξέρει αρκετά καλά πώς και γιατί όλα έχουν γίνει με τον τρόπο που έχουν γίνει… Τον Μάρτιο του 1938, ποιες ιστορίες τρόμου δεν διαδόθηκαν και εφευρέθηκαν εδώ στην Αυστρία εναντίον του καγκελάριου Kurt Schuschnigg (1897-1977), ενός ακόμα χριστιανού ανθρώπου, και εναντίον του κλήρου; Αυτοί οι λίγοι που δεν τρελάθηκαν και που δεν μπόρεσαν να πειστούν ώστε να ρίξουν αυτή την άστοχη ψήφο του “Ναι” χαρακτηρίστηκαν απλώς ανόητοι ή κομμουνιστές, όμως σήμερα οι Ναζί δεν έχουν εγκαταλείψει την προσπάθεια ώστε να κερδίσουν αυτούς τους ανόητους στο ναζιστικό κίνημα τελικά, ή τουλάχιστον να τους θυσιάσουν στην ιδεολογία τους!»

ΓΙΑ ΤΟ ΑΝ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑΣ ΔΙΚΑΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ.
«Ποιος καθολικός μπορεί να τολμήσει να πει ότι αυτές οι επιδρομές που πραγματοποίησε η Γερμανία σε πολλές χώρες, και εξακολουθεί να πραγματοποιεί, αποτελούν έναν δίκαιο και ιερό πόλεμο;»

ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΧΙΤΛΕΡ

«Ω, εμείς οι φτωχοί Γερμανοί, θα εκπλαγούμε από αυταπάτες μεγαλείου, θα επιστρέψουμε ποτέ ξανά στη λογική;
Όπως λέει και η παροιμία: «Τίποτα δεν προκύπτει τυχαία, όλα έρχονται από ψηλά». Τότε μήπως αυτός ο πόλεμος, τον οποίο εμείς οι Γερμανοί διεξάγουμε ήδη εναντίον σχεδόν όλων των λαών του κόσμου, έσπασε πάνω μας τόσο ξαφνικά όσο, ίσως, μια τρομερή χαλαζόπτωση, την οποία κάποιος αναγκάζεται να παρακολουθεί ανίσχυρος, προσευχόμενος μόνο ότι σύντομα θα σταματήσει χωρίς να προκαλέσει μεγάλη ζημιά; Διότι, χάρη στο ραδιόφωνο, τις εφημερίδες, τα συλλαλητήρια κ.λπ., σχεδόν όλοι μας γνωρίζαμε τι πρόγραμμα σχεδίαζε να πραγματοποιήσει ο Χίτλερ και ότι η άρση των χρεών και η δαιμονοποίηση του σήματος του Ράιχ θα επέφερε τις ίδιες τις συνέπειες που έχουν συμβεί τώρα σε αφθονία …»

ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΕΙΣΒΟΛΗ ΣΤΗ ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ.

«Είναι πολύ λυπηρό να ακούμε ξανά και ξανά από καθολικούς ότι αυτός ο πόλεμος, που διεξάγεται από τη Γερμανία, ίσως δεν είναι τόσο άδικος επειδή θα εξαλείψει τον μπολσεβικισμό. Είναι αλήθεια ότι επί του παρόντος οι περισσότεροι από τους στρατιώτες μας είναι εγκλωβισμένοι στη χειρότερη μπολσεβίκικη χώρα και θέλουν απλώς να καταστήσουν ακίνδυνους και ανυπεράσπιστους τους ανθρώπους που ζουν εκεί και να υπερασπιστούν τον εαυτό τους. Αλλά τώρα ένα ερώτημα: τι πολεμούν σε αυτή τη χώρα – τον μπολσεβικισμό ή τον ρωσικό λαό; Όταν οι καθολικοί ιεραπόστολοί μας πήγαν σε μια ειδωλολατρική χώρα για να τους κάνουν χριστιανούς, προχώρησαν με πολυβόλα και βόμβες για να τους προσηλυτίσουν και να τους βελτιώσουν;…».

ΣΤΟ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΤΡΕΜΕΝΟΣ ΜΕ ΜΙΚΡΑ ΠΑΙΔΙΑ

«Ξανά και ξανά, οι άνθρωποι προσπαθούν να προβληματίσουν τη συνείδησή μου για τη γυναίκα και τα παιδιά μου. Είναι καλύτερη μια πράξη επειδή κάποιος είναι παντρεμένος και έχει παιδιά; Είναι καλύτερα ή χειρότερα επειδή χιλιάδες άλλοι καθολικοί κάνουν το ίδιο;»

ΣΤΗΝ ΙΕΡΑΡΧΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ.

«Αν η Εκκλησία σιωπά μπροστά σε αυτό που συμβαίνει, τι διαφορά θα είχε αν δεν άνοιγε ποτέ ξανά καμία εκκλησία;»

ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΙΤΙΑ ΟΛΗΣ ΤΗΣ ΑΔΙΚΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΟΝΟΥ

«Από τότε που υπάρχουν άνθρωποι σε αυτή τη γη, η εμπειρία μας διδάσκει ότι ο Θεός δίνει στους ανθρώπους ελεύθερη βούληση και πολύ σπάνια έχει παρέμβει αισθητά στη μοίρα των ατόμων και των λαών, και ότι επομένως δεν θα είναι διαφορετικά ούτε στο μέλλον, παρά μόνο στο τέλος του κόσμου. Ο Αδάμ και η Εύα κατέστρεψαν ήδη εντελώς τον προορισμό τους μέσω της ανυπακοής τους προς τον Θεό. Ο Θεός τους έδωσε ελεύθερη βούληση και δεν θα χρειαζόταν ποτέ να υποφέρουν αν είχαν ακούσει περισσότερο τον Θεό παρά τον πειρασμό. Και έτσι θα παραμείνει μέχρι το τέλος του κόσμου: ότι κάθε αμαρτία έχει συνέπειες. Αλλά αλίμονο σε εμάς αν προσπαθούμε πάντα να αποφύγουμε να επωμιστούμε αυτές τις συνέπειες και δεν είμαστε πρόθυμοι να κάνουμε μετάνοια για τις αμαρτίες και τα λάθη μας».

Ο Franz Jägerstätter ζήτησε συμβουλές από φίλους και κληρικούς σχετικά με την πρόθεσή του να είναι αντιρρησίας συνείδησης. Η απόφασή του προκάλεσε καυγάδες στην οικογένειά του και στους φίλους του. Ένας τοπικός ιερέας είπε στον Jägerstätter ότι η απόφασή του να μην υπηρετήσει στον ναζιστικό στρατό ήταν «αυτοκτονική» και παρόλο που η ιεραρχία της εκκλησίας είχε φιλοξενήσει τον ναζισμό με το σκεπτικό να κρατήσει ανοιχτές τις πόρτες της αυστριακής καθολικής ενοριακής εκκλησίας για να απονείμει τα μυστήρια, ο Jägerstätter, τουλάχιστον σε αυτή την περίπτωση, αρνήθηκε την απαλλαγή. Δεδομένου ότι οι ποιμαντικές επιστολές του Επισκόπου Gföllner είχαν σημαντική επιρροή στην αξιολόγηση του Ναζισμού από τον Franz Jägerstätter, ήλπιζε να λάβει χρήσιμες συμβουλές από τον διάδοχο του Gföllner, Επίσκοπο Joseph Calasanz Fliesser (1896-1960). Ο Jägerstätter έκανε έντεκα δύσκολες ερωτήσεις στον επίσκοπο. «Ποιος καθολικός», ρώτησε, «μπορεί να τολμήσει να πει ότι αυτές οι επιδρομές που έχει πραγματοποιήσει η Γερμανία σε πολλές χώρες, και εξακολουθεί να πραγματοποιεί, συνιστούν έναν δίκαιο και ιερό πόλεμο;» Με το Anschluss να είναι πλέον τρία χρόνια σε εφαρμογή, ο Jägerstätter συνάντησε έναν νέο και πιο τακτικιστή επίσκοπο. Ο Jägerstätter ρώτησε: «Μπορεί κανείς να κατηγορηθεί σήμερα για έλλειψη πατριωτισμού; Έχουμε ακόμη μια μητέρα-χώρα σε αυτόν τον κόσμο; Διότι αν μια χώρα υποτίθεται ότι είναι η μητέρα μου, πρέπει να μην επιβάλλει μόνο δασμούς. Κάποιος πρέπει επίσης να έχει δικαιώματα, και έχουμε δικαιώματα εδώ σήμερα; Αν κάποιος γίνει αναπόσπαστος και μπορεί να επιβαρύνει το κράτος, τι θα του συμβεί; Θα άξιζε να υπερασπιστούμε μια τέτοια μητέρα-χώρα; Η Γερμανία δεν δέχτηκε επίθεση από κανέναν. Κάποτε, πιστεύω, θα είχαμε το δικαίωμα να υπερασπιστούμε τους εαυτούς μας και αυτό ήταν πριν από τέσσερα χρόνια, όταν ήμασταν ακόμα Αυστριακοί».

Ο επίσκοπος Fliesser δεν έλυσε τις ερωτήσεις του Jägerstätter, αλλά προσπάθησε να του υπενθυμίσει την οικογενειακή του ευθύνη. Ο Jägerstätter έτρεξε στις συμβουλές του επισκόπου για διάφορα θέματα, συμπεριλαμβανομένου ότι, ως στρατιώτης, δεν θα λογοδοτούσε στην εκκλησία για την τήρηση των εντολών. Ο Jägerstätter έγραψε: «Μπορούμε εξίσου καλά να διαγράψουμε τα δώρα της σοφίας και της κατανόησης από τα Επτά Δώρα για τα οποία προσευχόμαστε στο Άγιο Πνεύμα. Γιατί αν πρέπει να υπακούμε τυφλά στον Φύρερ ούτως ή άλλως, γιατί να χρειαζόμαστε σοφία και κατανόηση;».

   Ένα από τα πιο πρόσφατα έργα για τη ζωή και την κληρονομιά του Franz Jägerstätter είναι η βιογραφική ταινία του Τέρενς Μάλικ του 2019 A Hidden Life. Στη βραβευμένη ταινία πρωταγωνιστούν ο August Diel και η Valerie Pachner ως Franz και Franziska Jägerstätter και η υποβλητική αφήγηση αυτής της ταινίας καθιστά σαφές πώς το παντρεμένο ζευγάρι ταξίδεψε μαζί μέσα από το σύνολο της αντιρρησίας συνείδησης του Franz στον Χίτλερ και της ναζιστικής πολεμικής προσπάθειας στη φυλάκιση, τον εξοστρακισμό από την κοινωνία και τον θάνατο. Ο τίτλος –Μια κρυφή ζωή– προέρχεται από το μυθιστόρημα middlemarch των αρχών της δεκαετίας του 1870 του George Eliot, το οποίο, με τη σειρά του, προέρχεται από την Επιστολή του Παύλου προς τους Κολοσσαείς (κεφάλαιο 3, εδάφιο 3).

Η ατομική μαρτυρία του Jägerstätter βοηθά να δοθεί μορφή αγάπης και νόημα σε ολόκληρη την ίδια τη Δημιουργία –τη δημιουργία του Θεού– και στον ίδιο τον Θεό, ο οποίος συχνά κατηγορείται από τα ανθρώπινα όντα ότι έχει εγκαταλείψει την ανθρωπότητα στο κακό και την απελπιστική ενοχή. Ένας ναζιστής ανακριτής αμφισβητεί τη απόφαση του Jägerstätter να αντισταθεί στην αδικία με μια πιθανή πρόκληση μέσω ενός ευρύτερου πλαισίου, ώστε να αναλογιστεί την πεισματική ατομική άρνησή του να πολεμήσει για την κρατική εξουσία, στην προκειμένη περίπτωση, τον Χίτλερ: «Είσαι εσύ σοφός; Πώς ξέρεις τι είναι καλό ή κακό; Ξέρεις καλύτερα από μένα; Σας το είπε αυτό ο ουρανός; Ακούσατε μια φωνή; Υπάρχει μια διαφορά μεταξύ του είδους του πόνου που δεν μπορούμε να αποφύγουμε και ενός πόνου που επιλέγουμε. Έχετε ξεχάσει πώς μοιάζει ο κόσμος. Το φως. Ο ουρανός. Δεν έφτιαξα εγώ αυτόν τον κόσμο όπως είναι. Ούτε και εσύ. Όλοι έχουμε αίμα στα χέρια μας. Κανείς δεν είναι αθώος. Κλάμα, αιματοχυσία, παντού. Αυτός που δημιούργησε αυτόν τον κόσμο. Δημιούργησε το κακό. Η συνείδηση μας κάνει δειλούς όλους. Πρόσεχε, φίλε μου. Ο Αντίχριστος είναι έξυπνος. Χρησιμοποιεί τις αρετές ενός ανθρώπου για να τον παραπλανήσει».

Μια συνήθης πρακτική για τους ναζί χειριστές των στρατοπέδων ήταν να διασφαλίσουν ότι όλο το προσωπικό του ήταν βέβαιο ότι «θα είχε αίμα στα χέρια του».

Ενώ οι Ναζί τόνιζαν την απομόνωση και τον έλεγχο της φυλάκισης του Jägerstätter – και μπορεί κανείς να νιώσει οίκτο για αυτόν – η ταινία καθιστά όλο και πιο σαφές καθώς αναπτύσσεται η αφήγησή της ότι αυτός ο αντιρρησίας συνείδησης αντιπροσωπεύει τον εαυτό του και όλους τους υπόλοιπους που, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο ή σκοπό, δεν έχουν την ελευθερία να μιλούν πλήρως για τον εαυτό τους υπερασπιζόμενοι αυτό που είναι σωστό. Όταν ο συνήγορος υπεράσπισης του Jägerstätter παρουσιάζει τους όρους για να αφεθεί ελεύθερος που περιλαμβάνουν τον όρκο πίστης στον Χίτλερ, του λέει: «Κοίτα, θα αφήσω αυτό το χαρτί σε εσένα. Κράτα το. Υπόγραψε και θα φύγεις ελεύθερος». Ο Jägerstätter, μέσα στα δεσμά του ναζιστικού κράτους, απαντά: «Αλλά είμαι ελεύθερος».

Ο Jägerstätter αποδέχεται ελεύθερα τα απαιτούμενα βάσανα και την αυτοθυσία με βάση την πίστη του στο παράδειγμα και το πρόσωπο του Ιησού Χριστού. Από τη φυλακή Tegel ο Jägerstätter γράφει: «Θα γράψω μερικές λέξεις, όπως αυτές βγαίνουν από την καρδιά μου. Παρόλο που γράφω με δεμένα χέρια, αυτό είναι ακόμα καλύτερο από το αν η θέλησή μου ήταν δεμένη. Αυτοί οι άντρες δεν έχουν φίλους. Κανένα χέρι αγάπης για να κρατήσει το δικό τους. Για ποιο λόγο είστε εδώ; Προδοσία. Ένιωσαν θλίψη, Ντροπή, Καταστροφή. Τι δυνατές καρδιές! Όταν εγκαταλείπεις την ιδέα της επιβίωσης με οποιοδήποτε τίμημα, ένα νέο φως σε πλημμυρίζει…Κάποτε, δεν συγχωρούσες ποτέ κανέναν. Έκρινες ανθρώπους χωρίς έλεος. Τώρα βλέπεις τη δική σου αδυναμία, και καταλαβαίνεις την αδυναμία των άλλων».

Blessed Franz Jägerstätter | Franciscan Media

μετάφραση – προσαρμογή: Ι.Ν.ΑΓΙΩΝ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ ΙΣΤΙΑΙΑΣ

 

 

 

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

 

Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου. Ερμηνεία στο:

“ἀπεθάνετε γάρ, καὶ ἡ ζωὴ ὑμῶν κέκρυπται σὺν τῷ Χριστῷ ἐν τῷ Θεῷ” (Κολ. 3:3).

 

Εί τοίνυν τότε φανερούμεθα, μη ασχάλλωμεν, όταν τιμής μη απολαύωμεν. Ει μη έστιν αύτη η ζωή ζωή, αλλά κέκρυπται, ως νεκροί ζην οφείλομεν ταύτην την ζωήν. «Τότε καί υμείς», φησί, «συν αυτώ φανερωθήσεσθε εν δόξη». «Εν δόξη», είπεν, ούχ απλώς, επεί και ο μαργαρίτης κέκρυπται, έως αν η εν τω οστρέω. Αν τε ουν υβριζώμεθα, μη ολγώμεν, αν τε οτιούν πάσχωμεν. Oυ γάρ έστιν ημών ζωή αύτη η ζωή, ξένοι και παρεπίδημοι έσμεν.

Εάν λοιπόν θα φανερωθούμε τότε, ας μη στενοχωρούμασθε, όταν δεν απολαμβάνωμε την τιμή. Εάν η ζωή αυτή δεν είναι ζωή, αλλά είναι κρυμμένη, οφείλομε να ζούμε αυτή τη ζωή σαν νεκροί. «Τότε και σεις», λέγει, «μαζί με αυτόν θα φανερωθήτε δοξασμένοι». «Δοξασμένοι», είπε, όχι έτσι απλώς, αφού και το μαργαριτάρι είναι κρυμμένο, έως ότου είναι μέσα στο στρείδι. Καί αν λοιπόν μας υβρίζουν, ας μη θλιβώμασθε, και αν ακόμη παθαίνωμε ο,τιδήποτε. Διότι δεν είναι ιδική μας ζωή αυτή η ζωή, είμασθε ξένοι και προσωρινοί.

(ΠΡΟΣ ΚΟΛΟΣΣΑΕΙΣ ΟΜΙΛΙΑ Ζ’)

---

 

   Στο τέλος της ταινίας υπάρχει μικρό απόσπασμα από βιβλίο Middlemarch, A Study of Provincial Life ένα μυθιστόρημα της Αγγλίδας συγγραφέως Mary Anne Evans, που το έγραψε ως George Eliot.

..for the growing good of the world is partly dependent on unhistoric acts; and that things are not so ill with you and me as they might have been, is half owing to the number who lived faithfully a hidden life, and rest in unvisited tombs.

Γιατί το αυξανόμενο καλό του κόσμου εξαρτάται εν μέρει από ανιστόρητες πράξεις. Και το ότι τα πράγματα δεν είναι τόσο τραγικά με σένα και εμένα όσο θα μπορούσαν να ήταν, οφείλεται κατά το ήμισυ στον αριθμό εκείνων που έζησαν πιστά μια κρυφή ζωή και αναπαύονται σε τάφους που δεν έχουν επισκεφθεί οι άνθρωποι.