Μητροπολίτου Ζιμπάμπουε κ. Μακαρίου
Ο ΔΑΥΙΔ ΝΟΣΤΑΛΓΟΥΣΕ ΤΗΝ ΙΕΡΩΣΥΝΗ…
Κάποτε τα δεδομένα της ζωής των Ορθοδόξων Αφρικανών αδελφών μας γίνονται για μας, τους εργαζομένους στον αμπελώνα του Κυρίου, ορόσημα φωτεινά, που μας εμπνέουν και μας ενισχύουν στον αγώνα μας. Αυτά είναι ο φόβος ή η αμφιβολία, η βαθειά σκέψη με την έντονη προβληματική, τον ενδόμυχο πόθο, ο αναστεναγμός, η βαρύτητα του έργου, το πολυδιάστατο, το μέγεθος των ευθυνών, η αξιολόγηση των προσόντων, αν υπάρχουν, το αβάσταχτο των περιπετειών και πολλά άλλα Είναι μια εικόνα που παρουσιάζει το πλούσιο σκηνικό μέσα στο οποίο εξελίσσεται αυτός ο αγώνας των πόθων και των παθών ταυτόχρονα, το μεγαλείο της παρουσίας του Θεού, η λύπη και η χαρά.
Έτσι ξεκινάει το πρόγραμμα της ημέρας. Πάντα φυσικά με το σημείο του σταυρού, με το θέλημα του Θεού. Πάνω απ’ όλα στέκει ο Θεός, ο μεγάλος δημιουργός, ο σχεδιαστής των πάντων και ο κατασκευαστής όλων. Εκείνος που συνθέτει, μαρτυρεί, επιβλέπει και ανάλογα τοποθετεί τον καθένα στα μέτρα των δυνατοτήτων του. Πορευόμεθα μέσα στον κόσμο που τώρα αναγεννάται. Όλοι αγωνιούν και αναμένουν. Εκείνος όμως περιμένει και γνωρίζει την ώρα των πάντων και το κτίσιμο μιας νέας εκλεκτής γενιάς.
Η πορεία πάντοτε επιφυλάσσει εκπλήξεις. Ένα γράμμα μια μέρα μου έφερε τα δυσάρεστα νέα του θανάτου ενός από τους καλύτερους ιεροσπουδαστές που πέρασαν από την Σχολή μας της Ναϊρόμπης. Ανήκε ο Δαυΐδ Μούνγκα στην δεύτερη ομάδα των αποφοίτων της Σχολής. Ήταν έξυπνος, μελετηρός, αυστηρός στις κρίσεις του, πολύ σοβαρός για την ηλικία του – μάλιστα ήταν ο νεώτερος μέσα στην τάξη του – γνώριζε όμως από την αρχή τι ήθελε και που πήγαινε. Με την αλληλογραφία που είχα μαζί του, όπως και με όλους τους αποφοίτους, τα νέα του με χαροποιούσαν. Κατόρθωσε με την αξία του να φοιτήσει μετά την Σχολή και σ’ ένα από τα διδασκαλικά κολλέγια της Κένυας. Έτσι μπόρεσε και ακολούθησε ταυτόχρονα και το διδασκαλικό επάγγελμα, αφού ήταν ο μοναδικός κατηχητής στην περιοχή που δούλευε. Όλα αυτά τα χρόνια, παρ’ όλες τις αποστάσεις και τον άλλο τρόπο ζωής εκεί, δεν εγκατέλειψε την ιδιότητά του αυτή. Ο αδελφός του, απόφοιτος κι αυτός της Πατριαρχικής Σχολής της πρώτης γενιάς θα λέγαμε – χειροτονήθηκε ιερέας – ήταν ο νεώτερος στην υπηρεσία, αφού ο άλλος και μοναδικός για πολλά χρόνια ιερέας ήταν προχωρημένης ηλικίας και ανήκε στην παλαιό σχολή των κληρικών της Μητροπόλεως Κένυας και Ειρηνουπόλεως. Σ’ αυτή λοιπόν την περιοχή ήταν τεταγμένος να υπηρετήσει ο Δαυίδ σαν ορθόδοξος κατηχητής και σαν δάσκαλος, ένα έργο το οποίο αγαπούσε και που μπορούσε άνετα να φέρει εις πέρας, αφού ήταν από τους ταλαντούχους νέους της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Κένυας. Για μια ολόκληρη δεκαετία μπόρεσε και εργάστηκε. Ήταν νέος και είχε βαθειά πεποίθηση της μεγάλης αυτής αποστολής που του ανατέθηκε και που έκανε με την δική του θέληση, γιατί κανένας δεν τον υποχρέωνε. Ήταν κάτι που αγαπούσε από μικρό παιδί. Δεν ήταν ο τύπος του συμφεροντολόγου.
Όλα αυτά τα χρόνια διατηρήθηκε η επαφή με συχνή αλληλογραφία. Συναντηθήκαμε μόνο μία φορά στο διάστημα των δέκα ετών. Όμως αυτή η αλληλογραφία που είχαμε δεν ήταν τυπική. Δεν ήταν μόνο για την υγεία και την πρόοδο στην οικογένεια Τα γράμματα του Δαυίδ είναι πολλά. Δεν μπορώ τώρα με το σύντομο αυτό σημείωμα να τα δημοσιεύσω όλα Μεταφέρω όμως μερικές από τις σκέψεις του λίγο πριν πεθάνει. Σχεδόν δυο μήνες πριν, μου έγραψε και του απάντησα Το γράμμα μου έφτασε κανονικά, αλλά εν τω μεταξύ είχε πετάξει στους ουρανούς – άντ’ αυτού μου απάντησε η γυναίκα του με ημερομηνία 30 Ιουνίου 1998. Το γράμμα της δημοσιεύεται σαν επίλογος στο τέλος αυτής της μελέτης.
Γράφει, λοιπόν, ο Δαυίδ στο τελευταίο του γράμμα που είναι και ο επιθανάτιος του ύμνος, αφού διαφαίνεται καθαρά ο πόθος και ο πόνος του: «…Πνευματικέ μου πατέρα, άγιε αρχιεπίσκοπε Μακάριε. Σας γνωρίζω από πολλά χρόνια τώρα. Υπήρξατε διδάσκαλός μου για τρία χρόνια στο Πατριαρχικό Σεμινάριο της Ναϊρόμπης. Σας ενθυμούμαι ακόμα πολύ νέο χωρίς γένια και χωρίς τα ράσα. ’Ήσαστε συνεχώς μαζί μας στο Σεμινάριο. Τρώγατε μαζί μας, μαζί μας στην εκκλησία, στην τάξη, στην βιβλιοθήκη, στους περιπάτους, ακόμα και στα γήπεδα. Δεν χάνατε την ευκαιρία να μας ενισχύετε πάντα στα μαθήματα, ιδιαίτερα στην Ελληνική γλώσσα, την Εκκλησιαστική Ιστορία, στην Ομιλητική – θέματα που ήταν σε όλους μας τόσο αγαπητά. Μας βοηθήσατε να καταλάβουμε καλύτερα τι σημαίνει Εκκλησία, πως να ζούμε σαν χριστιανοί και πως να δημιουργήσουμε μέσα μας τη βεβαιότητα για την άλλη ζωή. Με άλλα λόγια μας δώσατε εφόδια δυναμικά. Η μόρφωση που μας χαρίσατε δεν ήταν πάντα στο θέμα μιας ακαδημαϊκής νεκρής εγκυκλοπαίδειας. Εκείνες οι ατέλειωτες και οι πολύωρες συζητήσεις στο μάθημα της Ομιλητικής με τα τόσα θέματα πνευματικής οικοδομής μας ενίσχυσαν στον αγώνα μας τον καθημερινό. Πολλές φορές εμείς, ακόμα νέοι με αδυναμίες, άθελά μας σας πληγώσαμε και σας στενοχωρέσαμε. Όμως και πάλι μας αγαπούσατε. Δεν κουραστήκατε. Και μας τα λέγατε σαν να το ξέρατε. Δεν με κουράζετε. Είσθε ακόμα νέοι γι’ αυτό συμπεριφέρεσθε έτσι, μας λέγατε. Δεν γνωρίζω γιατί τώρα αυτό τον καιρό μου έρχονται αυτές οι σκέψεις στο μυαλό μου. Κάτι με σπρώχνει να σας γράψω. Ποιος ξέρει; Μπορεί να μην σας συναντήσω ακόμη μια φορά. Ο Θεός το γνωρίζει. (Σημ. Δεν ήξερε ότι ήμουν στο Χαράρε. Τα νέα έφτασαν πολύ αργά κοντά του).
Τώρα που εκφράζω τις ευχαριστίες μου σε σας, τον δάσκαλό μου και πατέρα μου, θα ήθελα να σας εξομολογηθώ και κάτι. Τα χρόνια πέρασαν. Έκανα την οικογένειά μου, τέλεσα τον εκκλησιαστικό μου γάμο όπως το ζητάει η Εκκλησία μας – εδώ βέβαια που μένω είμαι τελείως αποκομμένος από το κέντρο – θα ήταν τώρα δυνατό να εκπληρώσω την επιθυμία μου να ενταχθώ στις τάξεις του ιερού μας κλήρου και να υπηρετήσω τον Κύριό μου ως Ιερέας πια και λειτουργός των θείων του μυστηρίων; Πόσο θα το ήθελα αυτό δεν μπορείτε να το αισθανθείτε. Το περιμένω εδώ και πολλά χρόνια. Η σύζυγός μου και τα παιδιά μου το επιθυμούν πολύ. Θυμάσθε κάποτε που μου αγοράσατε ένα ποδήλατο για να μπορώ καλύτερα να εξασκώ τα καθήκοντά μου σαν κατηχητής; Αυτό ήταν ένα πολύ σημαντικό γεγονός, ιδιαίτερα για την ζωή μας εδώ στην περιοχή αυτή που ζούμε. Οι αποστάσεις είναι το κάτι άλλο. Συνέχισα όμως με τον ενθουσιασμό που είχα πάντα (Σημ. πάντα είχε ένα πλατύ χαμόγελο ακόμα και στις δύσκολες στιγμές της ζωής του δεν υπέκυπτε. Κάποτε όταν ακόμα ήταν στο Πατριαρχικό μας Σεμινάριο ήλθε και τον επισκέφθηκε ο πατέρας του, ο οποίος ξαφνικά αρρώστησε σοβαρά και τρέχαμε μέσα στην νύκτα στο νοσοκομείο για να τον βοηθήσουμε. Τελικά οι σκηνές ήταν τραγικές. Τις θυμούμαι παρ’ όλο που πέρασαν τόσα χρόνια… Εκείνος όμως διατηρούσε πάντα το χαμόγελό του και την σταθερότητά του).
Όλα αυτά μου έρχονται στο νου μου αυτή την στιγμή που σας γράφω. Θα ήθελα να έλθω να σας συναντήσω και προσωπικά για να συζητήσουμε πάνω σε τόσα θέματα της Εκκλησίας μας, της περιοχής μας και γενικά της… Βρίσκομαι πολύ μακριά. Μπορείτε να μου γράψετε και να κανονίσω ώστε στις επόμενες διακοπές να έλθω στο Σεμινάριο στη Ναϊρόμπη και να τα πούμε από κοντά… Το πνευματικό σας παιδί Δαυίδ Μούνγκα Καρόγκο…
Φυσικά του απάντησα και του έγραψα ότι τώρα βρισκόμουν ακόμα πιο μακριά, σε άλλη Επαρχία της Αφρικής. Αλλά του έδωσα κουράγιο να συνεχίσει τον αγώνα του και να προσφέρει τις υπηρεσίες του όπως πάντα με ταπείνωση και ζήλο.
Το δικό μου γράμμα δεν τον έφτασε ποτέ ζωντανό. Έφθασε όταν ήδη είχε παραδώσει το πνεύμα. Στις 30 Μαΐου 1998 με έκπληξή μου πήρα γράμμα από την σύζυγό του που μου απαντούσε άντ’ αυτού. Γράφει λοιπόν το εξής: «… Αγαπητέ εν Χριστώ αρχιεπίσκοπε Μακάριε. Δόξα τω Πατρί και τω Υιώ και τω Αγίω Πνεύματι νυν και αεί και εις τους αιώνας. Σε απάντηση του γράμματός σας και των Πασχαλινών ευχών σας στον αναγνώστη Δαυίδ σας ευχαριστώ πάρα πολύ στο όνομα του Ιησού. Είμαι η σύζυγος του Δαυίδ και είμαι πολύ καλά με τα τρία μου παιδιά Αισθάνομαι ότι ο Κύριος είναι μαζί μου και η ζωντανή χάρις Του με γεμίζει με την βεβαιότητα ότι είναι μαζί μου εδώ στην γη και θα ζήσουμε μαζί στην αιώνια ζωή. Στο όνομα του Ιησού θα ήθελα τώρα να σας πληροφορήσω ότι ο Δαυίδ Μούνγκα Κορόγκο που είναι ο σύζυγός μου δεν αναπνέει πια από τις 8 Ιουνίου 1998. Έφυγε για πάντα στη Ναϊρόμπη, όπου είχε εισαχθεί στο Νοσοκομείο Κενυάτα για Ιατρικές εξετάσεις. Τελέσαμε την ακολουθία της ταφής του στις 17 Ιουνίου 1998. Είθε ο Κύριος να αναπαύσει την ψυχή του σ’ ένα ειρηνικό μέρος ούτως ώστε να συναντηθούμε ξανά όταν θα κατακτηθεί ο διάβολος και τα έργα του (όταν θα νικηθεί). Προσεύχομαι για δύναμη για να μπορώ να περπατώ εν Χριστώ και να αναθρέψω έτσι την οικογένειά μου που μου άφησε μέσα στον οίκο του Κυρίου. Σας παρακαλώ να προσεύχεσθε για μένα επίσης και πιστεύω ότι ο Θεός θα σας εισακούσει και θα σπείρει ευλογίες στο σπίτι του Δαυίδ. Ελπίζω σύντομα να σας ταχυδρομήσω φωτογραφίες της ταφής αμέσως όταν θα τις έχουμε. Σας παρακαλώ να θυμάσθε τον Δαυίδ στις προσευχές σας. Διατελώ δική σας εν Χριστώ Σάρα Ουαντσίκου Μούνγκα..».
Όσο κι αν το γεγονός αυτό συντάραξε το είναι μας, μας δίνει μερικά μηνύματα τα όποια ενισχύουν την πορεία της Ορθοδοξίας μας στην Μαύρη Ήπειρο. Υπάρχει ένας εσωτερικός, ψυχικός πλούτος και μια βαθειά πνευματικότητα μέσα στις ψυχές των ανθρώπων, όσο κι αν νομίζουμε ότι αμαρτάνουν ή ακόμα ότι δεν γνώρισαν και δεν μπορούν να εξασκούν τέλεια τα καθήκοντά τους. Κι όμως! Τέτοια παραδείγματα σαν αυτό του Δαυίδ και της συζύγου του είναι ενδεικτικό για την αγάπη, την πίστη, την ταπείνωση, την ανιδιοτέλεια που χαρακτηρίζει τις ψυχές των νεοφύτων της Αφρικής. Ήδη σε λίγο θα μιλούμε και για αγία παραδείγματα που αληθινά αγάπησαν και δόθησαν στον Κύριο και στην Εκκλησία του.
Ο ΖΙΜΠΑΜΠΟΥΕ ΜΑΚΑΡΙΟΣ
Θεολόγος, Διδάκτωρ Θεολογίας
ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ: Ι.Ν.ΑΓΙΩΝ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ ΙΣΤΙΑΙΑΣ