ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΠΑΛΑΜΑ
ΠΕΡΙ ΟΜΟΙΩΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΣΚΥΝΗΣΕΩΣ
«Να μη κατασκευάσης κανένα ομοίωμα όσων ευρίσκονται επάνω στον ουρανό και όσων είναι στη γη κάτω και όσων είναι στα ύδατα, ώστε να τα λατρεύης ή να τα δοξάζης ως θεούς».
Διότι όλα είναι κτίσματα του μόνου Θεού, πού εκτίσθηκαν εν αγίω Πνεύματι διά τού Υιού και Λόγου του, ο οποίος Λόγος του Θεού στους τελευταίους αιώνες επήρε σάρκα από παρθενική κοιλία, εφάνηκε επάνω στη γη και συναναστράφηκε με τούς ανθρώπους για τη σωτηρία των ανθρώπων, επέθανε και αναστήθηκε, ανέβηκε στους ουρανούς μαζί με το σώμα κι’ εκάθησε υψηλά στα δεξιά της μεγαλωσύνης, με το οποίο σώμα θα έλθη πάλι με δόξα να κρίνη ζωντανούς και νεκρούς.
Αυτού λοιπόν, πού ενανθρώπησε για χάρι μας, να κατασκευάσης την εικόνα, από αγάπη γι’ αυτήν, και να θυμηθής δι’ αυτής εκείνον και να προσκύνησης δι‘ αυτής εκείνον, μεταφέροντας δι’ αυτής τον νου σου προς το προσκυνητό εκείνο σώμα τού Σωτήρος, πού κάθεται στα δεξιά τού Πατρός στον ουρανό.
Επίσης να κατασκευάσης και να προσκύνησης και των αγίων τις εικόνες, όχι ως θεούς (διότι αυτό απαγορεύεται), αλλά λόγω της σχέσεως και διαθέσεως πού υπάρχει σ’ εκείνους και λόγω της υπερβολικής τιμής, καθώς ο νους διά των εικόνων ανέρχεται προς αυτούς, όπως και ο Μωυσής κατασκεύασε τις εικόνες των Χερουβίμ μέσα στα Άγια. Εξ άλλου και τα ίδια τα Άγια των Αγίων ήταν τύπος των υπερουρανίων και το κοσμικό άγιο έφερε εικόνα όλου τού κόσμου, και ο Μωυσής τα ωνόμασε αυτά άγια, για να δοξάση όχι τα κτίσματα, αλλά τον κοσμοποιό Θεό δι’ αυτών.
Και συ λοιπόν να μη θεοποιήσης τις εικόνες τού Δεσπότη Χριστού και των αγίων, αλλά δι’ αυτών να προσκυνήσης εκείνον πού προηγουμένως έπλασε εμάς σύμφωνα με την εικόνα του κι’ έπειτα την κατά το δικό μας είδος εικόνα του, την οποία ευδόκησε να προσλάβη κατά την άρρητη φιλανθρωπία και κατά την οποία έγινε περιγραπτός.
Κι όχι μόνο τη θεία εικόνα να προσκυνήσης, αλλά και τού Σταυρού του τον τύπο, διότι αυτός είναι σημείο μέγιστο και τρόπαιο Χριστού εναντίον τού Διαβόλου και όλης της αντίθετης φάλαγγος, γι‘ αυτό και φρίττουν και τρέπονται σέ φυγή βλέποντας τον τύπο αυτόν.
Αυτός ο τύπος, και προτού γίνη το πρωτότυπο, πολύ εδοξάσθηκε από τούς προφήτες και πολλά ετερατούργησε, αλλά και κατά τη δεύτερα παρουσία τού κρεμασθέντος σ’ αυτόν Κυρίου Ιησού Χριστού, πού πρόκειται να έλθη για να κρίνη ζωντανούς και νεκρούς, θα προηγείται αυτή η μεγάλη και φρικτή σημαία του με πολλή δύναμι και δόξα.
Δόξασε τον λοιπόν τώρα, για να ατενίζης τότε με παρρησία και να συνδοξασθής με αυτόν. Αλλά και των αγίων τις εικόνες, επειδή εσταυρώθηκαν μαζί με τον Κύριο, να προσκύνησης, προτυπώνοντας στο πρόσωπό σου τον σταυρό και μνημονεύοντας την κοινωνία των παθημάτων τού Χριστού πού ενεργήθηκε μέσα σ’ εκείνους.
Επίσης και τις άγιες σορούς αυτών και ό,τι λείψανο οστών υπάρχει· διότι δεν απομακρύνθηκε από αυτά η χάρις τού Θεού, όπως ούτε η θεότης δεν αποσπάστηκε από το προσκυνητό σώμα τού Χριστού κατά τον ζωοποιό θάνατό του. Αυτό πράττοντας και δοξάζοντας εκείνους πού εδόξασαν τον Θεό, διότι εφάνηκαν με έργα τέλειοι στην αγάπη τού Θεού, θα συνδοξασθής από τον Θεό και θα ψάλης μαζί με τον Δαβίδ, λέγοντας, «πολύ ετιμήθηκαν οι φίλοι σου από εμένα, Θεέ μου».
ΔΕΚΑΛΟΓΟΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑ ΧΡΙΣΤΟΝ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΕΠΕ 8, σελ.487-491
ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ: Ι.Ν.ΑΓΙΩΝ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ ΙΣΤΙΑΙΑΣ