π. Στέφανος Στεφόπουλος
Το μυστήριο του αγίου Βαπτίσματος το συνέστησε ο ίδιος ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός με μια πράξη που είναι το βάπτισμά Του στον Ιορδάνη από τον Ιωάννη τον Πρόδρομο και με το λόγο Του:”Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη, βαπτίζοντες αυτούς εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος”.(Ματθ. κη’, 19)
Η Εκκλησία μας δέχεται το νηπιοβαπτισμό για πολλούς λόγους. Μερικοί από αυτούς είναι: 1) τα λόγια του Χριστού :”άφετε τα παιδία έρχεσθαι προς με” (Ματθ. ιθ’, 14), 2) η μαρτυρία του βιβλίου των Πράξεων των Αποστόλων όπου αναφέρονται βαπτίσεις ολοκλήρων οικογενειών, 3) η μαρτυρία του Αγίου Ιουστίνου ότι πολλοί χριστιανοί “εκ παίδων εμαθήτευσαν τω Χριστώ”, 4) ο κίνδυνος του αιφνίδιου θανάτου και 5) τα χαρίσματα που δίδονται στο βαπτιζόμενο. Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος για το βάπτισμα των νηπίων λεει:”Βαπτίζουμε τα παιδιά αν και δεν έχουν αμαρτίες για να προστεθεί σε αυτά αγιασμός, δικαιοσύνη, υιοθεσία, κληρονομία, αδελφοσύνη, το να είναι μέλη του Χριστού και κατοικητήριο του Αγίου Πνεύματος”.
Ένα πολύ σημαντικό πρόβλημα προέκυψε πρόσφατα όταν χρειάστηκε να κηδευτεί ένα αβάπτιστο βρέφος και δημιουργήθηκε μεγάλος θόρυβος με την απροθυμία του ιερέως να τελέσει ολόκληρη την ακολουθία όπως προβλεπόταν. Η αλήθεια είναι ότι και οι κληρικοί μας σήμερα δεν κηρύττουν σωστά και δεν κατηχούν το λαό του Θεού για να γνωρίζει τα καθήκοντά του απέναντι του Θεού, αλλά και ο λαός του Θεού αδιαφορεί στη συντριπτική πλειοψηφία του για οτιδήποτε σχετίζεται με την Εκκλησία, το Θεό και τα μυστήρια με αποτέλεσμα να μην πληροφορείται και στο τέλος να αποδίδει τα κακώς κείμενα για τα οποία ο ίδιος ευθύνεται στους κληρικούς που απλά κάνουν ευσυνείδητα το καθήκον τους. Άραγε, δεν τους είπε ποτέ κανείς για το λεγόμενο βάπτισμα ανάγκης ή αεροβάπτισμα; Οι παππούδες και οι γιαγιάδες μας- αν και ,συνήθως, αμόρφωτοι – το γνώριζαν αυτό και έτσι ποτέ δεν έφταναν στο σημείο να αντιδικούν με τους κληρικούς. Εμείς οι μορφωμένοι και καλλιεργημένοι άνθρωποι γιατί δεν ενδιαφερόμαστε; Όταν ένα παιδί ασθενεί βαρέως ή και σε κρίσιμη κατάσταση σε κάποιο νοσηλευτικό ίδρυμα δεν σκέφτονται οι γονείς να το βαπτίσουν, να φωνάξουν τον ιερέα για να το “διαβάσει”, να το ευλογήσει, να τους συμβουλέψει τι να κάνουν θεωρώντας ότι το δικό τους το παιδί δε θα πάθει τίποτε ή ότι είναι γρουσουζιά να μπει ο “παπάς” στο δωμάτιο του παιδιού λες και είναι κάποιο τέρας που θα προξενήσει κακό στο παιδί! Αν όμως ο Θεός επιτρέψει να κοιμηθεί το παιδί, τότε τρέχουν να προλάβουν, οργίζονται, διαπληκτίζονται και αποδίδουν πλούσιες ευθύνες σε όλους. Μέσα στον πόνο τους βεβαίως! Γιατί όμως μόνο μετά το θάνατο σκέφτονται την Εκκλησία και το Θεό και ζητούν όλα να γίνουν όπως αυτοί θέλουν; Η λύση είναι το λεγόμενο αεροβάπτισμα.
Η Εκκλησία μας δέχεται αυτό το βάπτισμα ακριβώς για τις περιπτώσεις όπου κινδυνεύει άμεσα η υγεία του παιδιού. Κατ’αρχάς, να τονίσουμε ότι το βάπτισμα πρέπει να γίνεται μετά το σαραντισμό των βρεφών και όσο πιο νωρίς γίνεται, για να μην εκθέτουμε τα παιδιά στην πιθανότητα να κοιμηθούν αβάπτιστα αλλά και για να μην τους στερούμε την Θεία Κοινωνία. Αν υπάρχει όμως σοβαρή ασθένεια, τότε μπορεί να γίνει το βάπτισμα και προ του σαραντισμού κατά τους ιερούς κανόνες. Αν τώρα το παιδί κινδυνεύει άμεσα, τότε ως λύση ανάγκης μεν αλλά έγκυρο ως βάπτισμα στην περίπτωση που τελικά κοιμηθεί, γίνεται το αεροβάπτισμα από ιερέα που καλούμε στο νοσοκομείο ή αν δεν υπάρχει εκείνη την ώρα διαθέσιμος ιερέας μπορεί ο πατέρας ή η μητέρα του παιδιού ή έστω ένας ιατρός ή νοσηλεύτρια να το κάνει. Μόνη προϋπόθεση, να είναι αυτός που θα το κάνει Χριστιανός. Στην περίπτωση αυτή το παιδί υψώνεται 3 φορές στον αέρα (γι’αυτό λέγεται αεροβάπτισμα) σταυροειδώς και το ονοματίζουμε σε κάθε μια από τις 3 υψώσεις με τα λόγια:”Βαπτίζεται ο/η δούλος/η του Θεού (τάδε) εις το όνομα του Πατρός” την πρώτη φορά, “και του Υιού” τη δεύτερη, “και του Αγίου Πνεύματος” την τρίτη! Αν το παιδί κοιμηθεί τελικά λαμβάνεται ως βαπτισμένο και γίνεται η προβλεπόμενη ακολουθία κηδεύσεως νηπίου. Αν ζήσει όμως, πρέπει να αναφερθεί αυτό στον ιερέα ο οποίος θα αναλάβει να ολοκληρώσει το βάπτισμα και το Χρίσμα έτσι όπως ορίζουν οι κανόνες της Εκκλησίας μας. Αυτό έγινε για να μπορέσει η Εκκλησία μας να ποιμάνει με φιλανθρωπία τους γονείς αυτούς που υπόκεινται στη μεγάλη αυτή δοκιμασία. Ας μάθουμε να χρησιμοποιούμε τα πνευματικά αυτά όπλα για το δικό μας το καλό και για την ψυχή και τη σωτηρία των παιδιών μας! Είναι πολλά αυτά που πρέπει να αναφερθούν σχετικά με το βάπτισμα και ο χώρος είναι περιορισμένος. Για το λόγο αυτό θα συνεχίσουμε την αναφορά μας σε άλλο φύλλο. Προς το παρόν ας κρατήσουμε στο μυαλό μας τα του αεροβαπτίσματος και ας τα μεταδίδουμε και σε αυτούς που αντιμετωπίζουν τέτοια θέματα.
* Κείμενο δημοσιευμένο στην εφημερίδα των Βορείων Προαστίων «Αμαρυσία»